ANTALYA Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) ve Batı Akdeniz
Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin,
Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından açıklanan Kasım ayı enflasyon
verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Tüketici ve üretici fiyatları
arasındaki enflasyon makasının üretici üzerindeki baskıyı artırmaya devam
ettiğini kaydeden Başkan Çetin, üretim maliyetlerini düşürücü desteklerin
önemine vurgu yaptı. Başkan Çetin, pandemi koşulları nedeniyle kapanan
işyerlerine, çalışanlara ve istihdam desteği kapsamına girmeyen işsizlere dönük
destekler konusunda ekonomi yönetiminden yeni adımlar beklediklerini de
sözlerine ekledi.
Başkan Çetin açıklamasında şunları kaydetti:"2020 Kasım
ayı enflasyonunun bir önceki aya göre TÜFE'de yüzde 2,3, Yİ-ÜFE'de yüzde 4,08
olarak, beklentilerin oldukça üzerinde gerçekleştiğini görüyoruz. Yıllık
enflasyon da beklentiyi aşarak tüketici fiyatlarında yüzde 14,03, yurt içi
üretici fiyatlarında yüzde 23,11 olmuştur. Yıllık enflasyon yüzde 14'e yükselse
de aylık ortalamalara göre enflasyonun yüzde 12'de kaldığını görüyoruz."
DÖVİZ KURU MALİYETLERİ ARTIRDI
"Aylık tüketici enflasyonunda gıda, otomotiv ve ev
eşyası grubundaki fiyat artışlarının, üretici enflasyonunda da gıda ve metal
fiyatları artışlarının etkili olduğu görülmektedir. Kuşkusuz asıl etken, önceki
aylarda ısrarla dikkat çektiğimiz döviz kuru artışlarının maliyetleri
artırmasıdır. Kur artışının metal, kağıt, elektronik, otomotiv, tekstil,
tarımsal girdi gibi tüm alanlarda üretici fiyat artışını yüzde 20'nin üzerine
taşıdığı görülmektedir. Tüketici ve üretici fiyatları arasındaki enflasyon
makasının üretici üzerindeki baskıyı artırmaya devam ettiğini görüyoruz."
'DESTEKLER SEÇİCİ OLMALI UYARILARIMIZ HAKLI ÇIKTI'
"Geçtiğimiz aylarda para politikasıyla ilgili ve
ekonomik desteklerin seçici olması yönündeki uyarılarımız haklı çıkmış, yeni
ekonomi yönetimi ağır bir yük devralmıştır. Pandemi koşullarında bir taraftan
durgunluk, diğer taraftan yüksek maliyet artışı yaşayan sektörlerimizin durumu ve
halkın refah düzeyindeki düşüş karşısında yeni ekonomi yönetiminin işi
zorlaşmıştır. Antalya Ticaret ve Sanayi Odası olarak başta tarımsal girdiler
olmak üzere, üretim maliyetlerini düşürücü destekler verilmesi yönündeki
önerilerimizi ilgili bakanlıklarla devamlı biçimde paylaşıyoruz. Pandemi
koşulları nedeniyle kapanan işyerlerine destek, kira desteği yanında,
çalışanlara ve istihdam desteği kapsamına girmeyen işsizlere dönük destekler de
daha önemli hale gelmiştir. Ekonomi yönetiminin bu yönde yeni adımlar atacağını
temenni ediyorum."
EN YÜKSEK ARTIŞ ULAŞTIRMA GRUBUNDA
"Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en
yüksek artış yüzde 4,51 ile 'ulaştırma' grubunda gerçekleşmiştir. Bunu yüzde
4,16 ile 'gıda ve alkolsüz içecekler', yüzde 1,69 ile 'ev eşyası' grupları
izlemiştir. 'Eğitim' grubunda ise yüzde 0,19 oranında düşüş gözlenmiştir.
Yıllık bazda ise en yüksek artışların sırasıyla yüzde 29,42 ile 'çeşitli mal ve
hizmetler', yüzde 21,08 ile 'gıda ve alkolsüz içecekler', yüzde 18,67 ile 'ulaştırma'
gruplarında gerçekleştiği görülmüştür. Kasım 2020'de endekste kapsanan 418
maddeden, 54 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 42 maddenin
ortalama fiyatında değişim olmamıştır. 322 maddenin ortalama fiyatında ise
artış gerçekleşmiştir."
ANTALYA TOPTANCI HAL KASIM ENFLASYONU YÜZDE 27
"Kasım ayında en yüksek artış gösteren ürün yüzde 66,93
ile domates olurken bu ürünü yüzde 25,18 kabak ve yüzde 24,35 ile karnabahar
izlemiştir. En fazla düşüş ise yüzde 14,68 ile limon, yüzde 9,75 ile muz ve yüzde
6,64 ile beyaz lahanada olmuştur. Taze sebze ve meyvede TUİK verilerine göre
aylık yüzde 8.5, yıllık yüzde 35 oranında fiyat artışı gerçekleşmiştir. Sera
ürünlerine geçiş nedeniyle Antalya Toptancı Hal Kasım ayı enflasyonu da yüzde
27, yıllık enflasyonu yüzde 56 olarak gerçekleşmiştir. Ancak sebze ve meyvede
aylık ortalamalara göre yıllık artış yüzde 9.36'dır. Enflasyonda yıllık
ortalamada işlenmiş gıdanın etkisi sebze ve meyveden daha yüksektir."
Yİ-ÜFE'DE YILLIK ARTIŞ YÜZDE 23,11
"Yİ-ÜFE ise 2020 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre
yüzde 4,08, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 22,26 ve bir önceki yılın
aynı ayına göre yüzde 23,11 olmuştur. Sanayinin dört sektörünün yıllık
değişimleri; madencilik ve taşocakçılığında yüzde 19,63, imalatta yüzde 25,04
artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 0,58 ve su temininde yüzde
12,83 artış olarak gerçekleşmiştir.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında
yüzde30,07, dayanıklı tüketim malında yüzde 25,84, dayanıksız tüketim malında yüzde18,90,
enerjide yüzde 0,36 ve sermaye malında yüzde 27,85 artış olarak
gerçekleşmiştir."
BATI AKDENİZ ENFLASYONU TÜRKİYE ORTALAMASININ ÜZERİNDE
"Bölgemizdeki TÜFE oranı, aylık bazdayüzde 2,36, onbir
aylık bazda yüzde 14,01 ve yıllık bazda yüzde 14,91olarak gerçekleşmiştir.
Bölgemizde enflasyon aylık, onbir aylık ve yıllık bazda
Türkiye ortalamasının üzerinde kalmıştır. Bu oranlara göre Antalya, Isparta ve
Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz Bölgesi, 26 bölge arasında aylık bazda on
beşinci, onbir aylık bazda dördüncü sırada, yıllık bazda ise beşinci sırada yer
almıştır." DHA