Akdeniz'de 26 yıldır nesli tehlike altındaki caretta caretta türü deniz kaplumbağalarının korunması için çalışmalar yürüten EKAD, sahiller ve denizlerde aşırı artış gösteren plastik kirliliğine karşı mücadele başlattı. Birçok kumsalın plastik atık çöplüğüne döndüğüne dikkat çekilen çalışmalarda, karaya atılan plastik atıkların da nehirler aracılığıyla denizlere taşındığı ve insan sağlığı dahil tüm ekosistemi tehdit ettiği vurgulandı.
'FARKINDA OLMADAN PLASTİK TÜKETİYORUZ'
EKAD Başkanı ve Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü'nden Dr. Ali Fuat Canbolat, plastik kirliliğinin tüm dünyada endişe verici boyutlara ulaştığını belirterek, "Çünkü plastiklerin yolu er ya da geç kıyılarda, denizlerde ve okyanuslarda son buluyor. Denizlerdeki tüm kirliliğin yüzde 80'i plastik atıklar. Böyle giderse denizlerde balıklardan çok plastik olacağı öngörülüyor. Besin zincirine öylesine girmiş durumdalar ki insanlar olarak tükettiğimiz yiyecekler aracılığıyla her hafta 1 kredi kartı büyüklüğünde plastik yiyoruz, farkında olmadan. Bu plastik kirliliğinde hepimizin payı var, özellikle de tek kullanımlık plastikleri kullanmaya ve doğaya atmaya devam ettiğimiz sürece" dedi.
'PLASTİK YÜZYILI' VURGUSU
Karaya atılan her çöpün bir şekilde denizlere ulaştığını dile getiren Dr. Ali Fuat Canbolat, "O da eninde sonunda tekrar bize dönüyor. Bu plastik atıkların denizlere taşınmasındaki en önemli kaynaklardan biri de nehirler, çaylar. Büyük miktarda karasal ortamdan denize geliyor bu su. Akıntılı su kaynakları aracılığıyla bol miktarda çöp taşınıyor. Bizim plastik atıklara dikkati çekmek amaçlı bir projemiz de var. Sahillerimizde bol miktarda plastik atık var. Plastik atık mevzusuna, şu anda 'plastik yüzyılı' diyebiliriz. Çünkü kullandığımız hemen hemen tüm materyallerde plastik ürün var" diye konuştu.
'CİDDİ SAĞLIK PROBLEMLERİ YARATIYOR'
Plastiğin kullanılmasının kaçınılmaz, ama yapılabilecek şeyler olduğunu kaydeden Dr. Canbolat, şöyle konuştu: "Örneğin tek kullanımlık plastiklerden kaçınılabilir. Bu yıl plastik atıklarla ilgili temamız buydu aslında. Tek kullanımlık plastiklerden uzaklaşalım. Bunların alternatifleri var. Bu plastikler kumsallarda sadece görsel kirlilik yaratmıyor, denizlerde birikiyor. Milyonlarca, tonlarca plastik denizlere karışıyor. Bunlar eninde sonunda bize geliyor. Nasıl mı geliyor? Denizlerde plastiklerin çürüme sürecinde mikroplastik olarak devam ediyorlar. Mikroplastikler, mesela bir annenin plasentası aracılığıyla bebeğe geçebiliyor. Bilimsel araştırmalara göre bir kişi, haftada 1 kredi kartı ağırlığında mikroplastik yiyor. Dolayısıyla plastikler sadece görsel kirlilik yaratmıyor. Ciddi sağlık problemleri de yaratıyor. Doğaya karışan, doğal olmayan bu ürünler eninde sonunda insan sağlığını etkiler hale geliyor."
SAHİLLERİ TEMİZLEYİP, VATANDAŞI UYARIYORLAR
EKAD, Türkiye Çevre Eğitim Vakfı (TÜRÇEV) ve Antalya Büyükşehir Belediyesi ortaklığıyla 2023 yılında başlatılan 'Plastiksiz Kıyılar, Plastiksiz Sular' projesi kapsamında son 2 yıldır Antalya'da Konyaaltı, Lara, Belek sahillerinde gönüllüler bırakılan plastik atıklar ve izmaritleri temizleyip, insanları uyarmaya çalışıyor. Projede, insanların tek kullanımlık plastik ürünleri kullanmamaları yönünde de farkındalık oluşturulmaya çalışılıyor. (DHA)
