REÇEL denildiğinde akla ilk gelen şehir olan Antalya'da kente özgü turunç, bergamot, kamkat ve limon çiçeği gibi narenciyenin yanı sıra, domates, karpuz ve patlıcan gibi sebzelerin de yer aldığı 40'tan fazla çeşit reçel doğal yollarla üretilip, 30'dan fazla ülkeye ihraç ediliyor.
Koronavirüs salgınıyla birlikte Antalya'ya gelen turist sayısındaki hızlı düşüş, reçel ve lokum satışlarına da yansıdı. Turistin azlığı nedeniyle lokuma ilginin azalması, üreticinin farklı ürünlere yönelmesine neden oldu. Antalya'nın en eski reçel üreticilerinden bir firma, lokum üretimini azaltarak, 5 karışımlı pekmez üretimine başladı. Keçiboynuzu, hurma, üzüm, dut ve andız pekmezlerinin karışımı olan özel pekmez, bağışıklık sistemini güçlendirmesiyle öne çıkarken lokumun tahtını da ele geçirdi. Antalya'da bu yıl kuruluşunun 106'ncı yılında olan Yenigün Reçelleri'nin dördüncü nesil patronu Necmi Alpagot, Antalya reçellerinin ününün 100 yıllık bir geçmişe sahip olduğunu söyledi. Firmanın kuruluş yılının 1914 olduğunu belirten Alpagot, "Dedemin babası zamanından gelen bir gelenek. Ev hanımlarının evlerde yaptığı turunç, patlıcan, bergamot reçelleri ikram ediliyormuş. Ve bunu ilk defa kavanozda satmaya başlayan büyük dedemiz olmuş. Böylelikle Antalya'da ticari değer kazanmış bir ürün haline gelmiş" dedi.
40'TAN FAZLA ÇEŞİT
Bugün üretimi yapılan 40'tan fazla reçel çeşidi olduğunu söyleyen Alpagot, sözlerini şöyle sürdürdü;"Türkiye'de bu kadar çeşit üretimin yapıldığı başka şehir yok. Bu nedenle Antalya, reçelleriyle meşhur hale geldi. Herhangi bir şehre gittiğimizde yanımızda hediyelik olarak Antalya reçeli götürür olduk. İstanbul, İzmir ve Ankara gibi birçok ilde dükkan camlarında 'Yöresel Antalya reçeli geldi' yazıları görüyoruz. Bu gurur verici bir şey. En başta turunç reçeli Antalya'nın simgesi haline geldi. Bergamot, patlıcan, karpuz, yeşil incir, nar, Kıbrıs'ta 'macun' denilen yeşil ceviz reçeli, balkabağı, limon, greyfurt, şadok ve kamkat buranın yöresel reçelleri. Sadece burayla da kalmadı, hem yurtiçinden hem de yurtdışından ciddi talep görüyor. Antalyalı reçel üreticileri olarak hammadde sıkıntısı çekmiyor olmamız en büyük avantajımız."
YILDA 3 BİN TON ÜRETİM
Antalya'da yıllık toplam reçel üretiminin 3 bin ton olduğunu, 2 bin tondan fazlasını kendilerinin ürettiğini kaydeden Alpagot, şöyle konuştu:"Yöreselden bu miktarlara ulaşmış tek firma biziz. 30 ülkeye reçellerimiz ihraç ediliyor. Aynı zamanda ülkemizin değişik şehirlerinde de ürünlerimiz yöresel ürün olarak pazarlanıyor. Turunç, bergamot, patlıcan ve karpuz gibi reçeller ABD, Avustralya, İsrail, Dubai'ye gidiyor. Artık herkes değişik lezzetler arıyor ve bunların da adresi Antalya oldu. ABD'de organik sertifikalı reçeller çok beğeniliyor. Organik reçelde şeker yerine meyve suyu kullanıyoruz. Bergamot çok beğeniliyor, değişik aroma ve tatlar istiyorlar. İsrail'de turunç çok talep görüyor. Hatta G-20 zirvesinde bütün dünya liderlerine Antalya'nın bu reçelleri tanıtıldı. G-20 logolu özel ürünler üretildi. Antalya'nın turunç ve bergamot reçelleri hepsine ikram edildi. Suudi Arabistan'dan şeyhler devamını istedi, Amerikalılar memnun kaldı."
TURUNÇ REÇELİ 25 GÜNDE YAPILIYOR
40'tan fazla ürün arasındaki en ünlü reçelin ise turunç reçeli olduğunu dile getiren Alpagot, yıllık turunç reçeli üretiminin de yaklaşık 200 ton olduğunu söyledi. Turunç reçelinin diğerleri gibi 1 günde değil 25 güne yakın sürede yapılabildiğini belirten Alpagot, şunları anlattı:"Yılda 600 ton turunç kullanıyoruz. Sağ olsun belediye başkanlarımız eski dönemde peyzajı turunç üzerine kurmuş Antalya'da. Turunç, güzel bir ağaç zaten, meyvesi güzel görünüyor ve bütün mevsim yeşil kalabilen bir ağaç. O yüzden bulmakta zorluk çekmiyoruz. Her bahçede de turunç var. Turunçgiller dediğimiz meyvelerin hepsi de turunçtan geliyor. Turuncu aşılarsınız portakal, limon, greyfurt olur. Turunç reçelinin yapımı ise zahmetlidir. Turunçlar önce toplanır, yıkanır, temizlenir. Tek tek yaprak yaprak kesilir ve rendelenmiş yapraklar kıvrılıp iplere dizilir. Bu halde şekil alır ve daha sonra haşlanır, tatlandırılması için bekletilir, acı suya atılır. Turunç reçeli yapmak için 25 günlük süreç gerekiyor. Çilek, vişne reçeli gibi sabah koyduk öğlen yaptık değil. Turunçları ipe dizme işlemi makineyle yapılmıyor. O yüzden zaten Avrupa taklit edemiyor. Elde tek tek kadınlar özel odalarda titizlikle diziyor."
LOKUM, YERİNİ PEKMEZE BIRAKTI
Koronavirüs ile birlikte Antalya'da turist akışının durması, lokum sektörünü etkiledi. Turistlerin hediyelik olarak tercih ettikleri lokumların satışı olmayınca üretici alternatif üretime geçti. Özellikle koronavirüs ile mücadelede bağışıklık sisteminin güçlü olmasına dikkat çeken uzmanlar, 5 karışımlı pekmezin ortaya çıkmasını sağladı. Alpagot, içinde keçiboynuzu, hurma, üzüm, dut ve andız pekmezlerinin birbirleriyle karışmasından ortaya çıkan karışık pekmezi satışa çıkardı. Enerji deposu olan 5 karışımlı pekmez, Antalya başta olmak üzere Türkiye'nin farklı illerinde vitrindeki yerini aldı.